Υπέρβαση ή το τέλος του πόνου;
Η συγχώρεση για πολλούς ανθρώπους θεωρείται η λύτρωση από ένα βάρος. Αυτό κουβαλάει εκείνος που προδόθηκε από κάποιο πρόσωπο πολύ σημαντικό, αυτός που εξαπατήθηκε, που αδικήθηκε, που εγκαταλείφθηκε.
Πολλές φορές επιλέγουμε τη συγχώρεση καθαρά για κοινωνικούς λόγους, επειδή «έτσι πρέπει». Φοράμε την υποκριτική μάσκα του «δεν πειράζει, ας είναι ο άλλος καλά». Πόσες φορές δεν ακούσαμε ή δεν είπαμε εμείς οι ίδιοι αντίστοιχες φράσεις ζωής;
Τι κάνουμε όμως τότε; Παρεμβαίνουμε στην υγιή διαδικασία της «ανάρρωσης» από το ψυχικό τραύμα μας. Ξεπερνάμε επιθετικά μάλιστα, όλα τα στάδια των συναισθηματικών αντιδράσεων που είναι απόλυτα επιτρεπτό από τη φύση μας να έχουμε και δεν εκφράζουμε ποτέ το θυμό μας! Αντιθέτως τον κλειδώνουμε κάπου βαθιά μέσα μας. Κι όμως, είναι επιτρεπτό και απόλυτα φυσιολογικό να θυμώσουμε, να απογοητευτούμε από κάποιον, να μισήσουμε τον ίδιο τον άνθρωπο και την επιεικώς απαράδεκτη συμπεριφορά του ως προς το πρόσωπό μας! Μας επιτρέπεται δηλαδή να εκφράσουμε όλα αυτά τα συναισθήματα υγιώς. Δηλαδή με έναν υγιή τρόπο. Αυτό το «π ω ς» είναι το κλειδί της εκτόνωσης! Έχουμε όλο το χρόνο στη διάθεσή μας να επεξεργαστούμε την απώλεια, να βιώσουμε τη θλίψη, να ζήσουμε με το τραύμα μας. Και αυτό δεν έχει καμία σχέση με την εκδίκηση. Είναι απλά η αποδοχή, και όχι η καταπίεση, μίας αληθινής και επίπονης συναισθηματικής διεργασίας.
Δεν υπάρχει χρονικό περιθώριο μέσα στο οποίο πρέπει να περάσει κανείς από όλα τα στάδια της θλίψης, της οργής και να καταλήξει στη συγχώρεση. Φίλοι, συγγενείς, ή ακόμα και ο ειδικός σύμβουλος μπορεί να μας στηρίξει καθ’ όλη αυτή τη διαδικασία. Αν κάποιος βιαστεί, πιεστεί, υποχρεωθεί να «κλείσει την υπόθεση» μέσα του, έτσι …απλά, πηγαίνοντας κατευθείαν στη συγχώρεση, πιθανότατα να καταπιέσει τα αληθινά του συναισθήματα ή να αρνηθεί την ύπαρξή τους. Αλλά όλα αυτά που νιώθει κανείς, ακόμα κι αν τα απωθήσει ή τα αρνηθεί, δεν εξαφανίζονται. Είναι εκεί, υπάρχουν, ζουν και περιμένουν κάποια άλλη στιγμή να βγουν στην επιφάνεια. Και όταν γίνεται αυτό, γίνεται με τη μορφή είτε κάποιων ψυχοσωματικών συμπτωμάτων. Διαμορφώνονται ως στρες, άγχος, κατάθλιψη, ακόμα κι ως βίαιη ή ακραία επιθετική συμπεριφορά.
Μα είναι πράγματι δυνατόν να μπορεί κανείς να συγχωρέσει τον άνθρωπο που του φέρθηκε με έναν τόσο απαίσιο, εγωιστικό, καταστροφικό τρόπο; Πώς μπορεί κανείς να ξεπεράσει το σοκ, τον τρόμο, και τελικά την έντονη αυτή επιθυμία για εκδίκηση; Πότε μπορεί να έρθει η συγχώρεση και τι εξυπηρετεί;
Η συγχώρεση δεν είναι ένα συναίσθημα με το οποίο συνυπάρχουμε και ξαφνικά ξυπνάμε ένα πρωί έχοντας αυτή τη δύναμη ή τη δυναμική. Ούτε είναι το μέσο ή ο γρήγορος και ασφαλής δρόμος για την ηρεμία, την αρμονία, την γαλήνη της ψυχής και ο σίγουρος δρόμος για την ευτυχία.
Η συγχώρεση δεν έχει να κάνει τόσο με τον άνθρωπο που μας πλήγωσε όσο με εμάς τους ίδιους. Πάλι από εμάς ξεκινάνε όλα! Τα πάντα. Η συγχώρεση ως πνευματική αναζήτηση αρχικά και ως εξέλιξη μετέπειτα, αρχίζει με την απόφαση να συγχωρέσουμε, αλλά δεν τελειώνει εκεί.
Είναι μία διαδικασία που απαιτεί και παίρνει χρόνο διότι χρειάζεται η δική μας δέσμευση, η δική μας συμμετοχή σε μία ζωή γεμάτη με εμπειρίες, αλλά χωρίς απωθημένα και καταπιεσμένα συναισθήματα. Το να επιμένουμε στο μίσος και την εκδίκηση για κάποιον είναι να σαν να κρατάμε ένα κομμάτι κάρβουνο αναμμένο με την πρόθεση να το πετάξουμε στο άτομο που μισούμε: αυτός όμως που καίγεται πρώτος είμαστε εμείς. Η συγχώρεση σημαίνει ότι έχουμε αποφασίσει ότι θα αφήσουμε πίσω μας το μίσος, έτσι ώστε να δώσουμε την ουσιαστική ευκαιρία στον εαυτό μας να μη μένει προσκολλημένος άλλο στο παρελθόν και να πάει επιτέλους μπροστά! Αυτό που έκανε ο άλλος σε εμάς όντως ήταν πολύ κακό, αποκρουστικό αλλά!, αυτό που κάνουμε εμείς στον εαυτό μας με το να μην προχωρούμε παρακάτω μπορεί να είναι ακόμα χειρότερο. Και το να περάσουμε μέσα από τη θλίψη και το θυμό είναι οι ενδεδειγμένες και απαραίτητες προϋποθέσεις για να προχωρήσουμε, για να πάρουμε την απόφαση να συγχωρέσουμε. Η απόφαση για συγχώρεση βασίζεται στη συνειδητοποίηση ότι με αυτό τον τρόπο επωφελείται αυτός που συγχωρεί (ακόμα κι αν δεν υπάρχει καμία επίδραση σε αυτόν που συγχωρείται), ενώ το μίσος βλάπτει αυτόν που μισεί (και μπορεί να μην έχει καμία επίδραση σε αυτόν που μισείται). Επομένως, δεν έχει σημασία για ποιο λόγο το άλλο πρόσωπο προέβη στην επιζήμια για μας πράξη (μίσος, εγωισμό, αδιαφορία, ή οποιονδήποτε άλλο και σίγουρα αρνητικό λόγο). Η απόφαση για συγχώρεση δεν έχει να κάνει με τον άλλο, αλλά με εμάς!
Συγχωρώ δε σημαίνει …ξεχνώ! Αν ξεχάσουμε τι συνέβη, τότε παραβλέπουμε ένα πολύ σημαντικό μάθημα που μας δίνει η ζωή. Αν επιτρέψουμε σε κάποιον να μπει στο σπίτι μας και αυτός μας κλέψει, θα τον συγχωρέσουμε αλλά δεν θα ξεχάσουμε. Αν ξεχάσουμε, με μαθηματική ακρίβεια θα μας ληστέψει ξανά! Διαχώρισε το πρόσωπο από την συμπεριφορά. Μην πιέζεις τον εαυτό σου να συγχωρέσει τον άλλο …α μ έ σ ω ς. Δεν γίνεται! Πάρε τον χρόνο σου. Προστάτεψε τον εαυτό σου και την περιουσία του χαρακτήρα σου. Την αξιοπρέπειά σου. Απομακρύνσου από τοξικές καταστάσεις και ανθρώπους. Ερεύνησε και μελέτησε καλά το παρελθόν σου και τις επιλογές που έκανες σε αυτό! Μπορείς μετά να θέσεις τις βάσεις να δημιουργήσεις καλύτερες συνθήκες για ένα καλύτερο μέλλον ζώντας το παρόν ουσιαστικά και χτίζοντας όχι ένα αβέβαιο μέλλον! Επειδή το κάστρο πέφτει πάντα από μέσα, πρόσεξε που επενδύεις τον χρόνο σου. Την ενέργειά σου. Το συναίσθημά σου. Τους συνταξιδιώτες σου στη ζωή. Όλα μετά, θα πάνε κατ ευχήν!!!
